Entrecôte à la Bordelaise van Tonny Eyk

Musicus, dirigent, componist, orkestleider, schrijver, tv-persoonlijkheid, kok, fijnproever en kookboekenverzamelaar Tonny Eyk (1940) kan niet veel waardering opbrengen voor ‘culinaire recensenten’ die alles maar umami vinden en kotsen op de nagedachtenis van Paul Bocuse. Doe Tonny maar de eerlijke, klassieke keuken, met een mooi stuk vlees en – vooral – een saus die staat als een huis.

“Mijn tweelingzusje en ik zijn geboren op 4 juli 1940. Voor mijn ouders is de oorlog een zeer moeilijke situatie geweest. Tijdens de hongerwinter van 1945 waren er grote problemen om in Den Haag voedsel te krijgen.
Mijn vader was chauffeur en werkte in die periode voor de voedselvoorziening en na de oorlogsjaren voor de R.A.C. (Rijks Automobiel Centrale). Wij zijn in februari 1945 ’s nachts vanaf het Hollands Spoor in Den Haag met een vrachtwagen naar Wapenveld in Gelderland gebracht – onderweg zijn we ook nog even gestopt om te schuilen voor een luchtaanval.
Wij waren tot 4 mei 1945 bij die familie op de boerderij. Na de bevrijding was er veel gesodemieter met bonnen en hadden we hooguit één keer per week een stukje vlees, waarvan mijn moeder vervolgens een week lang ‘jus’ toverde. Onze moeder was veel ziek en is op 36-jarige leeftijd in april 1955 overleden.

Toch had ik met mijn zuster destijds al een echte culinaire belevenis gehad: we speelden als accordeon-duo een keer een week in een bioscoop in het Belgische Luik. En daar kwamen we voor het eerst van ons leven, op uitnodiging van het theaterbureau, in een restaurant terecht. We proefden voor het eerst patat. Wát een sensatie. En we zagen mensen bloemen eten! Later begrepen we dat het artisjokken waren.
We traden ook op in Italië, dat was wel even wennen met al die knoflook. In Brussel aten we na een repetitie voor een optreden voor het Belgisch bezettingsleger in Duitsland voor het eerst steak au poivre. Daarmee is het begonnen, denk ik.

Ik houd van de klassieke keuken. De moderne keuken vind ik in Nederland niet spannend. Die sausjes, producten fermenteren, vraagtekens. Sodemieter op. Het is of je bij Kees Schilperoort eet: Raden Maar!
De Franse tuinman Nicolas de Bonnefons schreef al in 1645 in het boek De Geneugten van het Platteland: ‘Laat koolsoep naar kool smaken, de prei naar prei en de rapensoep naar rapen.’

Eén van mijn lievelingsgerechten is Entrecôte à la Bordelaise, met de rode wijnsaus ‘Sauce Bordelaise’. Hieronder ‘mijn’ recept, waarvan sommige Franse puristen nog zullen opkijken!

Voor Tonny Eyk (1940) is de uitdrukking ‘te veel om op te noemen’ uitgevonden. Zijn muzikale carrière begint als hij in 1947 met zijn tweelingzus Jeanette als accordeon-duo Les Deux Jeateux debuteert in theater Amicitia in Den Haag. Die carrière duurt tot de dag van vandaag voort. Hij produceerde, componeerde, dirigeerde en musiceerde met en voor grootheden als Lou Bandy, Heintje Davids, Max van Praag, Eddy Christiani, Johnny Jordaan, Rudi Carrell, André van Duin, Willem Nijholt, de Zangeres zonder Naam, de Mounties, Van Kooten en De Bie, Willy en Willeke Alberti, Willem Duys en Willem Ruis, Max Tailleur, Ronny Tober, Johnny Kraaykamp en Rijk de Gooyer, Mies Bouwman, Ron Brandsteder, Mini en Maxi, Adele Bloemendaal, Jan Blaaser, de Wama’s, Theo en Thea en Ted de Braak. Hij componeerde talloze tunes van grote televisieprogramma’s. Voor de jongeren die misschien denken dat ze geen muziek van Tonny kennen: ook de tune van Studio Sport is van zijn hand.
Tonny Eyk heeft meer dan 45 solo lp’s en cd’s gemaakt en hij was deelnemer, ploegleider en scheidsrechter bij het legendarische televisieprogramma Sterrenslag. Hij bezit een unieke collectie wielertruien van grote kampioenen. Hij is onderscheiden als Ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw.